Na de voorverkiezing van Trump als toekomstig president van Amerika hebben vooral de populistische partijen en groeperingen het gedaan in de media. Het zijn de aanhangers van die populisten die het verkeerd begrepen hebben en ook verkeerd hebben gestemd. Ook Hillary Clinton deed daar een vernietigende uitspraak over. Het waren: ‘meelijwekkende types, racisten, seksisten en homohaters’.

Dat kan en mag je vinden maar je zet wel een deel van de kiezers buiten de lijnen. Alsof ze niet meer meedoen in het spel en dat is een verkeerde opvatting. Dat is gebleken uit het resultaat van de presidentsverkiezingen. Die groepering heeft de uitslag bepaald. En we hebben ook in Nederland een vergelijkbare groep die we aanduiden als de Wilders aanhang. De PVV is overigens geen partij, Wilders is het enige lid.

Die groepering bestaat niet alleen uit de arme blanke werkloze man, maar ook de hoogopgeleide vrouw. Met andere woorden wat velen vanuit de onderbuik ervaren wordt door velen erkend. Het populisme is een stroming van laag tot hoog opgeleiden en is een groepering om rekening mee te houden.

Het is nog onbekend wat Trump voor elkaar zal krijgen. Maar dat hiermee de politiek in Amerika opgeschud is, is een feit. En dat was nodig want het neoliberale beleid heeft ook veel slachtoffers gebracht. Het milieu komt  erdoor in de knel en de files groeien weer. Er zijn veel mensen met schulden en te weinig inkomen. Het economische beleid van Clinton met als doel de economische groei en haar contacten met Wall Street gaat dat niet oplossen.

Kortom er moet een ander beleid komen dan wat Clinton en de gevestigde orde (de elite) wilde. Dat kan nu, maar onduidelijk is hoe dat eruit gaat zien en vooral hoe dat uitgevoerd moet worden. En net als bij Wilders is er veel kritiek maar er zijn weinig oplossingen bedacht.

Dat is niet de schuld van de mensen die hem kiezen maar van de persoon Trump of WIlders. De verkiezingscampagne in Amerika heeft de nadruk op de personele invulling gelegd. Wat dat betreft wordt er te veel op de rol van die kiezers gewezen. Maar de nadruk moet liggen op de problemen die de kiezers hebben. En hun kritiek op de elite moet serieus genomen worden.

Er is een politieke aardverschuiving nodig en die komt ook altijd weer onverwacht. Misschien gaan alle politiek partijen nu aandacht geven aan deze groeperingen en gaat de campagne daarover. Wilders staat al hoog in de voorspellingen. En het is blijkbaar de tijd voor nieuwe partijen, hoewel die vooral op zoek lijken naar baantjes als kamerlid. Die hebben nog niet het begin van een oplossing.

Want het referendum om mensen inspraak te geven is een onbruikbaar instrument gebleken. Als de kiezers meer inspraak willen dan staan gemeenteraden en ondernemingsraden daar klaar voor. In ons polderland wordt een elite verweten besluiten te nemen over ‘het volk’ terwijl men zelf kan meebeslissen. Wat Trump zichtbaar maakt is dat mensen zelf moeten gaan meedoen.