Er is weer gedoe met de banken of eigenlijk de ABN-Amro. Maar met de kwestie ABN-Amro worden de banken weer allemaal op een hoop geveegd. Ze hebben nog niets geleerd wordt door sommige politieke partijen gemeld. Het begon met de verhoging van de salarissen die volgens de voorzitter van de Raad van Bestuur (Zalm) te verdedigen was. Daarom besloot de RvB en de RvC van ABN-Amro om de topsalarissen met € 100.000,- te verhogen.
Voorafgaand daaraan waren de salarissen bij de ING, net na het terugtreden van de reddende overheid, ook al aanzienlijk verhoogd met bedragen tussen de € 460.000,- en € 360,000,-. Daar kon de overheid niets aan doen en nu kwam daar ABN-Amro bij, die hetzelfde deed maar toch iets gematigder. Daar hebben de politieke partijen wel grip op want de overheid is daar de enige aandeelhouder. De ABN-Amro had moeten beseffen dat dit geen besluit was om het vertrouwen bij personeel, klanten en overheid op te bouwen, is hun oordeel.
De argumentatie van Zalm was dat er eerst, door het beperken van de bonussen, 30% was ingeleverd en dat het dus een een kleine bijstelling was. De top van de bank had wel degelijk ingeleverd. En de bank moet voor topbestuurders salarissen bieden op wereldniveau anders zouden bestuurders kunnen opstappen. Nu is er in de laatste 40 jaar één bestuurder vertrokken naar een buitenlandse bank en dat was Ruding, dus dat is eigenlijk geen argument.
De beoogde beursgang is, mede door enkele andere bedrijfsproblemen, nu vertraagd. Het naar de beurs brengen van ABN-Amro had vooral financiële redenen. De overheid zou een flink deel van de kosten voor het redden van ABN-Amro kunnen terugverdienen. Inmiddels levert de bank nu een dividend op van ongeveer € 1 miljard/jaar (2014) terwijl de beursgang 15-20 miljard moet opbrengen. Zo wordt het geld ook terugverdient.
Banken leven in een andere cultuur dan de gewone Nederlanders. De vraag is of de beursgang ook helpt in het veranderen van die cultuur. Mij lijkt dat de beursgang deze cultuur zal versterken en dit bankgedrag stimuleert. Het cultuurverschil is nu concreet gemaakt door de besluiten van ING en ABN-Amro en zichtbaar geworden. Zelfs het personeel ziet dit cultuurverschil. Voor de politiek kan een besluit over de toekomst van de bank eigenlijk niet anders zijn dan uitstel, waarna afstel volgt. Want de bankcultuur waarin het geld centraal staat wordt in Nederland niet geaccepteerd.
Sommige or-en zien die cultuurverschillen ook in het overleg met de bestuurder. In een dergelijke situaties is er sprake van een cultuurconflict dat gaat over de normen en waarden. Die cultuur draait om zoveel mogelijk geld met geld te verdienen. Dat is met name het geval voor degene die geld hebben. Heb je dat geld niet dan moet je het geld verdienen door werken. Als flexwerker zonder sociale regelingen en geen recht op hypotheek. Zo wordt de basis gelegd voor een bovenklasse en een onderklasse.
Dat moeten we niet willen.
Cor P. Berkel
redacteur OR-Online