Het was een robuuste stevige man en toen hij zei: ” Ik ga niet voor hem opzij” wist ik dat je moest oppassen. Hij was lid van de or en had het over zijn optreden in de or. Dat was zoals hij eruit zag en hij was er trots op. Van dik hout zaagt men planken. Hij was bovendien ook timmerman. Je ziet de overlegvergadering dan voor je. De bestuurder zal ook wel wat gewend zijn want het overleg liep prima.

In het verdere gesprek ging het over de andere or-leden die al langer in de or zaten. Die waren soepel in hun opstelling en niet zo vasthoudend als hij. Hij vond hen slap. Een heel herkenbare opvatting die bij veel meer mensen voorkomt. Als men geen ervaring heeft in het overleg met tegenstanders weet je ook niet hoe dat werkt.

Mijn eerste ervaringen waren vergelijkbaar met die van deze man. Bij je standpunt blijven is best lastig, vooral als de bestuurder een andere mening heeft. Maar in de loop der jaren ga je beter begrijpen wat die bestuurder wil en wat zijn argumenten zijn. Bovendien is het ook vaak een aardige man of vrouw. Je leert elkaar kennen en waarderen. Dan is het vasthouden van je eigen mening ook nog een afwijzing van de persoon.

Je moet wel samen door ėėn deur kunnen. En dat kan eigenlijk alleen met een compromis. Hoe dat moet is voor velen geen dagelijkse kost. Met name voor mensen met uitvoerende werkzaamheden is dat heel ver van hun bed. Daar is het vaak zo dat het links moet of rechts en moet je doen wat de opdracht is. Discussies zijn zonde van de tijd.

Toch is dat een steeds groter probleem aan het worden. Kijk naar het programma van de rijdende rechter en op Twitter en Facebook en je ziet het mis gaan. Geen enkele bereidheid tot een compromis. Wil je tot aan de uitspraak van de rechter je standpunt volhouden dan heb je een conflict. En dat wordt in de sociale media en voor de TV uitgebuit. Want gelijk gestemde meningen zij niet spannend.

Maar bovendien worden mensen en functionarissen die wel compromissen sluiten uitgemaakt voor slappelingen en onbetrouwbaar. Zo ontstaat het wantrouwen in de politiek. Partijen beloven iets en doen wat anders. Dat kweekt onbegrip vooral omdat de achtergronden van het andere standpunt niet gehoord of gelezen worden. Op de sociale media krijg je alleen bevestiging van je eigen gelijk. En de rechter hoort bij de elite.

Bij een conflict zoeken we iemand anders die dan het verlossende woord moet spreken. Als adviseur van or-en heb ik vaak die rol moeten spelen. UItleggen en nog eens uitleggen zodat er begrip ontstaat. Want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren, schreef Willem Elschot. Misschien dat de noodzaak tot veranderingen de druk op de verschillen doet toenemen.

Het zal ook wel gaan spannen met Trump in Amerika met zijn streven naar economische groei. Want dat staat haaks op de vervuiling en de opwarming van de aarde. Daar kan je geen compromis over sluiten. De verandering komt alleen tot stand door vasthoudendheid aan de milieu afspraken uit Parijs. Dan is een stevige timmerman prima op z’n plaats.