Een veel gebruikt argument in de BREXIT-campagne. Men wilde in Great Britain weer de autonomie terug. Dat klinkt geleerd en indrukwekkend maar is het dat ook? Hebben de leiders het publiek ook hiermee een rad voor ogen gedraaid? Ik denk van wel. Engeland wil weer geïsoleerd zijn van het vaste land van Europa. En zoekt daarom de afscheiding van de EU. We gaan het woord eens nader bekijken.

Wikipedia beschrijft het als vrij zijn van extern bestuur. Het concept wordt teruggevonden in politiek, technisch, filosofisch, geneeskundig, moreel en psychologisch verband. Het verwijst daarbij vaak naar de capaciteit van een rationeel individu of bestuur om eigen verantwoorde beslissingen te nemen. Een goed Nederlands synoniem is zelfbestuur of bij individuen zelfstandigheid.

Het is dus een term die in veel vakgebieden gebruikt wordt voor het zelf nemen van besluiten. Maar de vraag is wat voor soort besluiten worden er genomen. En worden besluiten rationeel genomen. Het gaat hier om het uitreden van Engeland uit de EU dat is op zichzelf al een niet rationeel besluit. Want van links tot rechts is gewaarschuwd voor de negatieve economische en politieke gevolgen. En die rationele benadering is afgewezen.

Dat ondanks die waarschuwingen er toch met een kleine meerderheid voor BREXIT is gekozen is gebaseerd op de onderbuik gevoelens. Het publiek is jarenlang gemanipuleerd en verkeerd geïnformeerd over de belang van de EU voor Engeland. Als iets niet beviel kwam dat door de EU. De nuttige rol van de EU bij allerlei crisis situaties werd als inmenging in de eigen politiek gezien en verdedigd. Nog los van het feit dat er voor een referendum is gekozen omdat men dacht dat iedereen wel het hoofd zou gebruiken in plaats van de onderbuik.  

Maar autonomie is niet het zelfde als onafhankelijkheid. Want niemand en niets is onafhankelijk, we leven in een sociale wereld, waar het communiceren en delen en elkaar informeren centraal staan. Dat hierdoor een druk op de samenleving ontstaat is voor de hand liggend, maar het is niet te voorkomen. De oude elite van de politiek heeft de ontwikkeling van die opvatting laten liggen en loopt er nu ook nog voor weg. Die kunnen het dus niet aan. Nu zijn de nieuwe leiders aan zet.

De start is al vast twijfelachtig. “We gaan voor autonomie van Great Britain”. Maar hoe denkt men dan de relatie met de EU in te vullen? Want alle afspraken en akkoorden zijn een inbreuk op de autonomie. Want daarmee legt men zich vast en neemt verplichtingen op zich en geeft men aan anderen bepaalde rechten. Met meer afspraken meer autonomie. Maar dat kan niet meer in onze complexe wereld van internet en vervoer en verkeer. Dat moet aan het publiek uitgelegd worden.

Die omslag in denken daar staat de regering in Engeland voor. Men moet af van het grootheidsdenken dat leidt tot grote conflicten dat laat Rusland wel zien. De moderne tijd is een tijd van samenwerken. Daar is aan de orde minder autonomie en meer samenwerken. Men wil in Engeland met veel landen en staten samenwerkingsovereenkomsten sluiten met meer autonomie, we zullen zien.

Het lijkt erop alsof men in Engeland nog met een been in het verleden staat en terug wil naar de oude glorieuze dagen van weleer. Maar misschien vegen nieuwe bezems schoon ook in Engeland.