Het woord is een samenstelling van ‘zorg’ en ‘voor’. Dat wil zeggen dat het zorg is voorafgaand aan iets dat misschien komen gaat. Onder het moto voorkomen is beter dan genezen. Maar is dat wel een goed idee. Als de ongevallencijfers aangeven dat fietsers veel hoofdletsel krijgen in het verkeer moet er dan uit voorzorg een fietshelm geadviseerd worden? Moet dat misschien zelfs voorgeschreven worden? En welke medicijnen worden er niet  alleen uit voorzorg voorgeschreven?

Je weet niet dat je iets kan krijgen, maar er is een zeker risico, dan geven we maar vooraf een bescherming of medicijn. Veel protesten vinden ook plaats als voorzorg. Men weet niet of er iets gebeurt maar je weet het maar nooit, met dat AZC, of met de uitbreiding van een wijk, of met de aanleg van een weg. En ga zo maar door. Je weet inderdaad nooit vooraf zeker wat er wel of niet gaat gebeuren. Dus wordt de overheid met een actie om voorzorgsmaatregelen gevraagd.

Zo is het ook met voedsel. Onlangs werd het voedseladvies bijgesteld. De beroemde schijf van vijf werd vervangen door een aantal andere kernpunten. Je weet maar nooit wat je oploopt als je je daar niet aan gaat houden. De voorspellingen daarover zijn natuurlijk groot en ernstig van aard. Maar ik laat mijn glaasje wijn er echt niet voor staan. Dat risico weegt wel op tegen het genot.

Daarmee komt de aap uit de mouw. Het heeft ook een voordeel om risico te lopen. Want pas als je de nadelen ervaart kan je daar iets van leren. Medicijnen werden ontwikkeld tegen zieken die er ook echt waren. Tegenwoordig worden medicijnen ontwikkeld tegen ziekten die je zou kunnen krijgen. De auto is een machine met veel risico’s met zich meebrengt, maar die is ontwikkeld telkens weer als een verbetering van een voorgaand model. De vliegwereld staat er bol van. Maar we krijgen wel steeds veiliger vliegtuigen en vliegprocedures.

Als een voorzorg betekent dat er geen kernenergie gebruikt kan worden omdat de publieke opinie daar tegen is, is het daaraan toegeven een voorzorgsmaatregel. Maar je doet er ook geen ervaringen mee op en er wordt geen ook geen veiliger model ontwikkeld. Zo beperk je de mogelijkheden van innovatie want het risico op nadelige gevolgen van nieuwe vindingen moet voorkomen worden.

Voorzorg is dus geen goed idee want het ontneemt de mogelijkheid aan degene die risico willen nemen om zich daaraan te ontwikkelen. Een bergbeklimmer zou zich niet meer kunnen trainen als hij alle voorzorgen in acht ging nemen. Hij zou wellicht een langer leven kunnen hebben. Maar dan wel zonder zijn vreugde van het beklimmen van de bergen. En zo is het met ondernemingen ook.

Zonder het risico van een innovatie leer je er ook niets van. Het risico moet ook niet te groot zijn maar niets doen is stilstand en achteruitgang. Voor de or betekent dit dat adviezen geven en instemming verlenen aan onderwerpen waar geen ervaring over is, een risico betekent. Dat risico moet de or inschatten en bepalen of dat gedragen kan worden. Zowel financieel maar ook wat de medewerkers aan kunnen. Dat is ook voorzorg verlenen maar dan heb je er wat aan.