We kennen allemaal de voorbeelden hiervan. “Als we toen hadden geweten dat…….. dan hadden we nooit….enz.” Als we toen hadden geweten dat het aangeschafte koffiezetapparaat na drie maanden het zou begeven, dan hadden dat nooit aangeschaft. Zo gaat het ook met de aanschaf van de Fyra’s. De overheid wilde snelle verbindingen met de Europese hoofdsteden en mee doen met de snelle treinenontwikkeling. Nu deugen die treinen niet en heeft de regering een enorme kostenpost en geen snelle verbindingen. En de Kamer gaat uitzoeken hoe dat nu kan. Met de kennis van nu? Kan dat dan wel? Levert dat andere inzichten op over de aanschaf van een koffiezetapparaat?
Of zoals bij een reorganisatie waarbij de or de directie verwijt dat er jaren geleden tot een fusie besloten is die nu niet in het belang van de huidige onderneming was. Wel met de kennis van nu. Maar de bestuurder kan niet om die vragen heen, zoekt het antwoord in het verleden en dan blijkt inderdaad dat bij die fusie bepaalde informatie over het hoofd gezien is. Er was toen geen bezwaar tegen, maar nu met de wetenschap over reorganisatie zijn die er wel. Een juridische actie kan nu worden ondernomen. Waarschijnlijk alleen om het gevoel van teleurstelling te uiten.
Voorbeelden die iedereen kan aanvullen en die naar ik hoop ons aanzetten om eens kritisch naar die benadering te kijken. Wat vroeger gebeurd is was toen van belang, of dat slavenhandel was of een fusie of een aankoop van een machine daar valt met de latere inzichten en kennis niet over te oordelen. Sommige besluiten waren toen goed en nu fout en omgekeerd. Wat we moeten leren is verantwoordelijkheid te nemen voor de gevolgen en die niet af te schuiven op de voorgeschiedenis. De aarde wordt te warm en er is te veel CO2 uitstoot en milieuvervuiling enz. Die moeten wij aanpakken en oplossen daar staan we voor. Wij moeten die verantwoordelijkheid nemen.
Maar de gedachte om: ‘Met de kennis van nu’, terug te gaan in de tijd is een misleiding. Het zet mensen op een verkeerd been. Het lijkt handig maar werkt niet. Het gaat bij de genomen besluiten namelijk om het bereiken van het doel. Men wil snel koffie hebben met minder werk, of betere kwaliteit, of snelle verbindingen of een grotere onderneming. Als het niet lukt dat doel te bereiken moet er opnieuw naar de dan bestaande mogelijkheden gekeken worden. Om met de kennis van nu, de genomen besluiten te herzien is een onverantwoorde benadering.
Voor het falen van de apparatuur, machines of andere besluiten zijn er reparaties en verdere ontwikkelingsmogelijkheden nodig, waardoor het doel toch bereikt wordt. Het is een illusie om te menen dat ontwikkelingen van technische of organisatorische aard direct werken en inzetbaar zijn. Daar zijn altijd langere of kortere tijd volkomen onvoorspelbare aanloopproblemen mee. Wil er voortgang gemaakt worden in dat proces van ontwikkeling dan is het aanpakken daarvan de oplossing. Dat is de verantwoordelijkheid van de personen die nu de leiding hebben. Die moeten de problemen die ontstaan zijn door de besluiten van vroeger oplossen en kunnen ze dat niet dan moeten ze snel vertrekken.
Geen scherpslijpers, maar aanpakkers zijn nodig om de problemen te analyseren en met oplossingen komen. Oplossers daar hebben we geen gebrek aan. De meeste vaardigheden daarvoor zit voor 86% bij de uitvoerde medewerkers vinden de Japanners.
Cor P. Berkel
redacteur OR-Online