In een uitzending van DWDD met Giel Beelen als tafelheer, kwam Alexander Klöpping aan het woord over de spionage door de Amerikaanse NSA. Die spionage is door Snowden in de publiciteit is gebracht vanwege de schendig van de privacy. Klöpping deed daarin de uitspraak dat met de omvang van de spionage en het langdurig vastleggen van de afluistergegevens er een politiestaat aan het ontstaan is. Dat werd terecht door Beelen als een verkeerde suggestie afgedaan.

Waar Beelen vervolgens op wees, was dat er ook allerlei gegevens langdurig vastgehouden worden door de commerciële ICT-ondernemingen zoals Google en Face-book. Hij vond dat ernstiger van aard dan de afluistergegevens. Dat is ernstig omdat de belangen van de burger daarbij niet worden afgewogen. Maar bij spionage is duidelijk dat daarvoor de door de burgers gekozen overheid verantwoordelijk is. En in ons parlementaire stelsel kan het parlement dat bewaken. Maar in geval van de commerciële onderneming is er niemand die daar controle, invloed of inzicht in heeft.

Men kan van mening zijn dat onze overheid zich er meer mee moet bemoeien, maar de mogelijkheden zijn er. In zoverre is de uitspraak van Klöpping dus onjuist en onterecht. Er wordt dan ook in de politiek en de pers niet op gereageerd. Maar Beelen heeft wel een punt. Het verschijnsel van opslaan en (her)gebruik van gegevens van klanten, gebruikers bij particuliere ondernemingen is nergens vastgelegd en geregeld. Er is een landelijk actie geweest tegen het vastleggen van patiëntengegevens en dat initiatief is helaas gestopt. Maar toch gaan allerlei instellingen en ondernemingen op kleinere, regionale schaal, er weer aan doorwerken.

Het is opvallend dat er weer opnieuw gewerkt wordt aan een patiëntenregistratiesysteem, het belang is kennelijk groot. Ook bij de commerciële ondernemingen wordt er veel belang aan gehecht. Ik ben een groot voorstander van een patiëntenregistratiesysteem want dat kan veel misverstanden tussen zorgverleners voorkomen en kosten besparen. Maar ik zie ook de risico’s. Door er niets meer aan te doen los je dat ook niet op. En de techniek ontwikkelt verder, dus tegenhouden is geen oplossing. Dat blijkt ook. Er moet dus een stelsel of systeem komen dat toezicht houdt. Wat ondernemingen met de gegevens doen, moet inzichtelijk zijn en openbaar worden.

Net als in de politiek moet er door gekozen organen toezicht op gehouden worden. En in ondernemingen is er al een gekozen orgaan dat o.a als taak heeft de naleving van de wetgeving. Maar er is hier geen wet voor. En de or kan alleen optreden voor en namens het personeel. Er moet dus een regeling komen die, net als voor de bonussen in de bankensector, in ons land gaat gelden en waaraan ook de landen die gebruik maken van de gegevens van burgers van ons land zich aan moeten houden. En natuurlijk is dit een Europees onderwerp waar Neelie Kroes zich mee bezig houdt. Klöpping deed een onjuiste uitspraak maar dit stukje er er wel een gevolg van.

Cor P. Berkel

redacteur OR-Online